Orzechowo: praktycznie opuszczone skarby Warmii

Chociaż nie wszyscy mieszkańcy Warmii mogą być świadomi istnienia miejscowości o nazwie Orzechowo, która usytuowana jest w pobliżu Olsztyna, to ta niemal zapomniana wioska kryje w sobie niezwykłe historie. W 1953 roku była domem dla 12 osób, ale teraz jest praktycznie pusta. Dominującym punktem na tle całej okolicy jest kościół św. Jana Chrzciciela, uważany za najbardziej imponującą budowlę sakralną w tym obszarze.

Kierując się z Swader na boczne drogi, po przejechaniu zaledwie 2 km, docieramy do Orzechowa. Mimo że na drogach nadal widnieją znaki kierujące do tej miejscowości, wydaje się ona opuszczona. Zgodnie z informacjami zamieszczonymi na Wikipedii, obecnie znajduje tam schronienie jedynie leśniczy wraz z rodziną. Niemniej jednak, nie zawsze tak było – w 1939 roku mieszkało tam 14 rodzin. W Orzechowie funkcjonowały różne placówki i instytucje jak szkoła, dom parafialny służący starszym ludziom czy też kuźnia. Populacja miejscowości wynosiła 21 osób w 1953 roku, a już w 2005 liczba ta spadła do 12.

Historia Orzechowa sięga prawdopodobnie roku 1575, kiedy to powstało jako osiedle młyńskie w dobrach kapituły warmińskiej, zaludnione przez Polskich osadników. Dane historyczne z lat 1785 i 1820 określają Orzechowo jako „królewską wieś chłopską”, liczącą 15 gospodarstw domowych oraz 85 mieszkańców.

Ważnym momentem w historii wsi był rok 1910, kiedy to pod przewodnictwem księdza proboszcza Kierszpowskiego postawiono tu kościół katolicki dedykowany Janowi Chrzcicielowi, który jest dzisiaj uznawany za najpiękniejszą świątynię na terenie gminy Olsztynek. Wyjątkowy charakter tego miejsca potwierdza fakt wpisania kościoła na listę zabytków dnia 26 stycznia 2000 roku. Przy kościele znajduje się cmentarz podzielony na część starą i nową, gdzie nadal mają miejsce pochówki. Najświeższe nagrobki datowane są na rok 2022.